เมืองโตเดี่ยว หรือ เอกนคร (Primate City) เป็นลักษณะเมืองที่สะท้อนถึงขนาด และลักษณะการกระจายของเมือง โดยการเปรียบเทียบขนาดของเมือง ที่มีอยู่ในประเทศนั้นๆ ว่ามีความแตกต่างกันทางด้านขนาดของเมืองมากน้อยเพียงใด โดยทั่วไปแล้วประเทศที่มีการพัฒนา และกระจายความเจริญอย่างทั่วถึงระบบเมืองภายในประเทศนั้น จะมีขนาดที่แตกต่างกันน้อยและได้สัดส่วนกัน แตกต่างกับประเทศที่ทุ่มเทการพัฒนา และสร้างความเจริญให้แก่เมืองเพียงเมืองเดียวเป็นพิเศษ เมืองนั้นจะมีขนาดใหญ่ และเจริญมากกว่าเมืองอื่นๆ มากหลายเท่าตัว ลักษณะของความเป็นเอกนคร หรือ เมืองโตเดี่ยว ของระบบเมือง จะพบในประเทศที่มีประวัติความเป็นมาของเมืองสั้นๆ ภายในเวลาไม่นานนัก หรือเป็นประเทศขนาดเล็กที่มีประชากรหนาแน่น อัตราการเพิ่มของประชากรสูงมาก เป็นประเทศที่มีฐานะทางเศรษฐกิจไม่ค่อยดี เนื่องจากยังต้องประกอบกิจกรรมทางด้านปฐมภูมิเป็นส่วนใหญ่ หรือไม่ก็เคยตกอยู่ภายใต้อำนาจของมหาประเทศมาก่อน การศึกษาขนาดของเมืองในประเทศ เป็นการศึกษาโดยการนำเอาจำนวนประชากร ของแต่ละเมืองมาเปรียบเทียบกัน และทำการเรียงลำดับขนาดของเมือง ตั้งแต่เมืองที่ใหญ่ที่สุดไปถึงเมืองที่เล็กที่สุด ซึ่งจะได้ประเภทของลำดับขนาดของเมืองออกเป็น 2 ประเภท คือ ประเทศที่มีการจัดลำดับแบบเอกนคร(PrimateCity) และประเทศที่มีการจัดลำดับแบบได้สัดส่วน (Rank Size Rule) ประเทศที่มีการจัดลำดับแบบเอกนคร หมายถึง เมื่อนำเมืองขนาดประชากรแตกต่างกันทั้งหมด มาเรียงลำดับกันจากใหญ่สุดไปหาเล็กที่สุด จะพบว่าเมืองที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีอยู่เพียงเมืองเดียว และเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่กว่าเมืองอันดับรองลงมาหลายเท่าตัว ส่วนเมืองที่มีขนาดรองลงมาส่วนใหญ่มีขนาดใกล้เคียงกัน จึงเรียกเมืองที่ใหญ่ที่สุดว่า เอกนคร หรือ เมืองโตเดี่ยว ประเทศไทยมีลำดับขนาดของเมืองเป็นแบบเอกนคร โดยมีกรุงเทพมหานครเป็นเอกนคร มีจังหวัดเชียงใหม่เป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับที่ 2 ขณะเดียวกันกรุงเทพมหานคร ก็จัดเป็นมหานครแห่งหนึ่ง โดย National Geographic (2545) กล่าวว่า มหานคร(Metropolis) หมายถึง เมืองที่มีจำนวนประชากรมากกว่าสิบล้านคน โดยในปี ค.ศ.1995 โลกมีมหานครอยู่ 14 แห่ง และในปี ค.ศ.2015 โลกจะมีมหานครเพิ่มขึ้นเป็น 21 แห่ง และลำดับของมหานครเหล่านี้จะเปลี่ยนไป โดยในขณะนี้มหานครที่ใหญ่ที่สุดในโลก 5 อันดับแรก คือ โตเกียว (ญี่ปุ่น) แมกซิโกซิตี้ (เม็กซิโก) เซาเปาลู (บราซิล) นิวยอร์ก (สหรัฐอเมริกา) และมุมไบ (อินเดีย) | ||
http://coursewares.mju.ac.th:81/e-learning50/la471/course_chapt_06-3.html | ||
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น